Sikkepit

Op zoek naar een onderwerp om over te schrijven kon ik niet anders dan even aan Maarten Biesheuvel denken. Ik lees op dit moment de geweldige gevonden verhalen, gebundeld onder de titel Vroeger schreef ik. Het lezen van Biesheuvel is als het eten van een heerlijk, onbekend gerecht dat je meteen inspireert om zelf in de keuken gaan staan om te experimenteren. Deze laatste zin overlezend denk ik: wat doe ik in godsnaam in de keuken?

Hoe dan ook, ik moest gisteravond na die vreselijke wedstrijd ineens denken aan het woord sikkepit. Het Nederlands is een heerlijke taal als je dingen wil formuleren als ‘Het kan me geen….schelen’ Ga maar na: je kunt eindeloos veel dingen op die puntjes invullen, van moeren, bouten, fluiten, en zieren (wat is een ‘zier’ eigenlijk?) tot, jawel, sikkepitten.

Wat kunnen we over de sikkepit vaststellen, alvorens we er onderzoek naar verrichten? Als we kijken naar bepaalde taaleigen patronen, moet het in elk geval gaan om een sikkige pit, en niet om een pittige sik. Een spookdiertje is immers een spookachtig diertje, en niet een dierachtig spookje, om maar een voorbeeld te noemen.

Maar wat is dan een sikkige pit/een pit met een sik? Geen idee, maar ik probeerde laatst een mangopit op te kweken tot een plantje (nog zonder succes overigens) en voordat je bij de echte pit komt heb je dan een enorm boon-achtig gevaarte uit die vrucht gehaald waar nog het nodige vruchtvlees aan zit. Met enige fantasie had het wel wat weg van een hoofd met een vlassige, sliertige sik eronder.

Wacht! Ewoud Sanders blijkt hier in 2003 iets over geschreven te hebben in de NRC:

‘…sikkepit is samengesteld uit de woorden sik in de betekenis `geit’ plus pit in de betekenis `keutel’. De oorspronkelijke betekenis is dus `geitenkeutel’.’

Een geitenkeutel dus. Als iemand je vraagt naar je mening over de uitschakeling van oranje kun je dus prima ‘Dat kan me geen geitenkeutel schelen!’ zeggen. Probeer het maar eens.